Uğurcan Yardımoğlu
Irak Başbakanı Sudani Sincar’ya yapacağı ziyareti iptal etti. Evvelce yapılan planlamaya nazaran, Sudani 12 ve 13 Mayıs’da bölgeyi ziyaret edecekti.
Arap basınına nazaran Irak Başbakanı’nın Ninova’yı ve Sincar’ın da içinde olduğu bağlı ilçeleri ziyaret planı yaptığını, PKK’nın da taraftarlarını kentin girişine toplayarak protesto düzenlemeye hazırlandığını belirtildi.
El Arabiya El Cedid gazetesinin haberinde yer alan Irak Parlamentosu milletvekili Mahma Halil’e nazaran, Irak güvenlik üniteleri Sincar’ın askeri olarak PKK’nın denetiminde olduğuna yönelik aldatıcı bilgiler verdi ve Sudani’nin yerinde gözlemlemek için Sincar’a davet edildiğini söz etti. Üst seviye bir güvenlik yetkilisi de PKK’nın çok önemli mali gelirler elde ederek, Sincar’da işsiz gençleri para yoluyla örgütlediğini lisana getirdi.
Halil’in açıklamasında yer alan Sincar’ın PKK terör örgütünün denetiminde olduğuna dair bilginin neresinin aldatıcı olduğu sorgulanıyor. Zira kent sahiden de büyük ölçüde terör örgütünün ve Haşdi Şabi milislerinin denetiminde.
PKK’nın Irak ile Suriye ortasında bulunan hudutta kaçakçılık ve ticaret yaptığı biliniyor. Bir siyasi gözlemciye nazaran bu gerçekleri Irak Başbakanı’nın kesinlikle görmesi, bu gerçekleri memleketler arası güvenlik kurumları ile paylaşması gerektiğini söyledi. Ziyaretin engellenmesiyle Sudani’nin bu gerçekleri görmesinin de engellendiği düşünülüyor.
“PKK’LI OLMAYANLAR IŞIDLİ OLARAK DAMGALANIYOR”
El – Arabiye Al – Ceded Gazetesi’ne açıklamalarda bulunan Sincar Arapları Meclis Üyesi Nuri Şemmari’de Irak Başbakanı’nın Sincar ziyareti öncesinde çok önemli hazırlıklar yaptıklarını tabir ederek: “Şengal’de (Sincar) PKK’lı olmayan yahut ona yakın durmayanlar direk olarak IŞİD’li olarak lanse ediliyorlar. Bu nedenle bu beşerler buradan çıkmak zorunda kalıyorlar” dedi.
Sudani Irak Başbakanı olduğunda öncelikli vazifelerinden birisi de Sincar Mutabakatını hayata geçirmekti. Zira bu muahedenin hayata geçirilmesi için hem içerden hem milletlerarası bir baskı sözkonusu.
SİNCAR MUTABAKATI NEDİR
Sincar, IŞİD işgalinden kurtarıldıktan sonra terör örgütleri YBŞ/YPG/PKK’nın denetimine girmişti. Kentte bulunan Haşdi Şabi birlikleriyle ahenk içerisindeki terör örgütleri merkezi hükümetin bölgeye tam olarak hükümran olmasını engelliyor. Bu pürüzü ortadan kaldırmak için 9 Ekim 2020’de Irak hükümeti ile IKBY(Irak Kürt Bölgesel Yönetimi) ortasında Sincar Muahedesi imzalanmıştı.
Sincar’ın güvenliğini sağlamak, bölgeyi tekrar inşa etmek gayesiyle imzalanan bu muahede ile Sincar’dan IŞİD akınları nedeniyle meskenlerini terk eden onbinlerce kişinin geri dönmesi amaçlanıyordu. Sincar Muahedesi güvenlik, idare ve yine inşa başıklarından oluşan üç temel hususa dayanıyor.
Anlaşmanın güvenlik ve idare hususlarına nazaran Sincar’ın Irak merkezi hükümeti tarafından denetim edilmesi gerekiyor. Lakin mutabakat terör örgütü PKK’nın engellemesi nedeniyle uygulanamıyor. Mutabakat uygulanamadığı üzere Irak Başbakanı bölgeyi ziyaret dahi edemiyor.
IRAK HÜKÜMETİ: “ANLAŞMAYA BAĞLIYIZ”
Irak Ulusal Güvenlik Danışmanı Kasım Araci, önümüzdeki hafta Sincar Anlaşması’nın kıymetli hususlarıyla ilgili uzlaşıya varmayı umut ettiğini söyledi, Irak hükümetinin Mutabakat’a bağlı olduğunu vurguladı.
Irak’ın başşehri Bağdat’taki bir konferansta konuşan Araci, Sincar’daki yasa dışı güçlerin kelam konusu muahedeye karşı olduğunu söyledi. Araci, polis ve ordu dışındaki tüm güçlerin Sincar’dan çıkması gerektiğini belirtti.
Anlaşmanın uygulanması için Irak Başbakanı Sudani tarafından bir kurul kurulduğunu anlatan Araci, kelam konusu muahedenin kıymetli unsurlarında uzlaşma sağlanması için ilgili taraflarla görüştüklerini tabir etti. Mutabakatın uygulanmaması için müdahaleler olduğunu söyleyen Araci, 2 bin 500 Sincarlının Duhok’taki kamplarda kaldığını belirtti.
“ANLAŞMANIN UYGULANMASINA HAŞDİ ŞABİ MÜSAADE VERMİYOR”
Irak Parlamentosu Milletvekili Macid Şingali’ye nazaran ise Haşdi Şabi mutabakatın uygulanmasına müsaade vermiyor.
Sincar sıkıntısına birçok devletin müdahil olduğunu tabir eden Şingali, “İran, PKK ve YBŞ’nin Şengal’de kalmasını destekliyor. İran, Şii Hilali’nin Diyala, Kerkük, Ninova, Şengal ve Suriye’de kalmasını istiyor” sözlerini kullandı.
Şingali, PKK terör örgütünün İran, Haşdi Şabi ve KYB’nin yardımıyla Kürdistan Demokrat Partisi’ni (KDP) Şengal’de çıkarmak istediğini kaydederek, “Ancak bunu başaramayacaklar zira Şengal halkı KDP’yi destekliyor” dedi.
Şingali ayrıyeten, Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sudani’nin Şengal sıkıntısını bir an evvel çözerek, Şengal Muahedesi’nin uygulanması gerektiğini söyledi.
KD (Kürdistan Demokrat Partisi), Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nde iktidar partisi. KYB yani Kürdistan Yurtseverler Birliği ise Talabani ailesi tarafından yönetiliyor ve KDP’ye rakip bir yapılanma.