Merkez Bankası’nın (TCMB) 2023’ün birinci enflasyon raporunun bugün açıklamasının akabinde, bankanın enflasyon varsayımları üzerindeki temel risklere ait de yazılı açıklama yapıldı.
2023 yıl sonu tüketici enflasyonu kestirimi yüzde 22,3 ile sabit kalan TCMB’nin, 2024 yıl sonu tüketici enflasyonu varsayımı ise yüzde 8,8 ile sabit tutulmuştu.
Kuraklığın besin fiyatları ve enflasyon üzerinde üst taraflı riskleri canlı tuttuğuna değinilen açıklamada, “Diğer taraftan, Çin’in açılma siyaseti ve jeopolitik gelişmeler emtia fiyatları üzerinde üst istikametli risk oluşturmaktadır” denildi.
Enflasyon üzerinde temel risk oluşturan öteki riskler ise husus unsur şöyle sıralandı:
CARİ İSTİKRAR ÜZERİNDEKİ RİSKLERİ DESTEKLEYİCİ 3 UNSUR
* “Finansal şartlardaki oynaklık ve sıkılaşmanın tesirleri, jeopolitik riskler ve pandemiye ait telaşların belirsizlik yaratmaya devam etmesi 2023 global büyüme görünümü üzerinde aşağı istikametli riskleri artırmaktadır. Bu görünüm ithalat fiyatları ve talep kanalı ile enflasyon üzerinde aşağı istikametli risk oluşturmaktadır.
* Dış talebin beklenenden daha süratli gerilemesi ile bir arada iç talebin daha erken güçlenmesi ihtimali, cari istikrar kanalıyla enflasyon üzerinde üst istikametli risk oluşturmaktadır.
* Bununla birlikte, cari istikrar üzerindeki riskleri potansiyel olarak dengeleyici üç öge bulunmaktadır.
TAHIL, GÜÇ VE TALEPTE DERİN YAVAŞLAMA
* Birincisi, tahıl tedarikinde olduğu üzere bölgesel güç dağıtımında ülkemizin oynayabileceği rol ile yerli güç kaynaklarının hissesinin artması; ikincisi Avrupa’da enerji-bazlı muhtemel üretim kayıplarının siyaset bileşiminin arz sürekliliğini destekleyici niteliğinden dolayı bir müddettir olageldiği üzere Türkiye tarafından ikame edilebilmesidir.
Üçüncü öge ise global talepte öngörülenden daha derin bir yavaşlama olması durumunun yurt içi talep ve global emtia fiyatları yoluyla cari dengeyi destekleyici tesirler içermesidir.
* İktisadi faaliyetteki yavaşlama eğiliminin sürmesi enflasyon üzerinde aşağı taraflı risk oluşturmaktadır.
Bununla birlikte, büyümenin kompozisyonunda sürdürülebilir bileşenlerin hissesinin seyri ehemmiyetle takip edilecektir. Amaçlı kredi siyasetlerin aktiflik derecesiyle enflasyondaki düşüş süreci ortasında güçlü bir bağıntı olacaktır.
KÜRESEL ENFLASYONDA BASKIYI HAFİFLETEN NEDENLER
* Son devirde arz kısıtlarının ve nakliyat maliyetlerinin bir ölçü güzelleşmesi ve emtia fiyatlarındaki ölçülü seyir global enflasyon üzerindeki baskıyı hafifletmiştir. Buna karşın çekirdek göstergelerdeki güzelleşmenin beklenenden yavaş olma mümkünlüğü finansal şartlar üzerinde baskı oluşturmaya devam etmektedir.
* Mevcut Rapor periyodunda global finansal şartlarda izafî bir düzgünleşme ile birlikte risk iştahında kısmi bir toparlanma gözlenmiştir. Türkiye’nin risk primi de besbelli biçimde azalmıştır. Bu görünüm, döviz kuru üzerindeki baskıları azaltarak iddialar üzerinde aşağı istikametli tesirde bulunmaktadır.
ÜCRET ARTIŞLARI SONRASI YAPILACAK ZAMLAR
Önümüzdeki devirde gelişmiş ekonomiler ortasındaki iktisadi şartlar ve sıkıntıların farklılaşma mümkünlüğü artmıştır. Bu nedenle, oluşan siyaset belirsizlikleri, global iktisadi faaliyet ve finansal şartlara yönelik ek riskler getirebilecektir. Mümkün tüm senaryolar yakından takip edilmektedir.
* Genel fiyatlar düzeyindeki üst taraflı ayarlamaların ima ettiğinin ötesinde yapılabilecek fiyat artışları, genel fiyatlama davranışları üzerinde de risk oluşturmaktadır. Enflasyonun ana eğilimindeki ve enflasyon beklentilerindeki gerilemenin iddia varsayımlarıyla uyumlu seyretmesi kritik değerdedir. Para ve maliye siyasetlerinin eşgüdümü ve tamamlayıcılığı 2023 yılı enflasyonu üzerinde değerli bir tesire sahip olacaktır.”